Najdroższe banknoty kolekcjonerskie okresu PRL

W dobie trwającej obecnie pandemii obserwuje się rosnące zainteresowanie tematyką monet i banknotów z okresu PRL-u - od początku 2020 roku gromadzone numizmaty zdrożały średnio o 20-30%, a do profesjonalnych firm numizmatycznych co rusz zgłaszają się kolejne osoby, które przeszukując rodzinne albumy, książki czy słowniki znalazły "zachomikowaną" przez rodziców lub dziadków starą walutę. Większość odkrytych banknotów nie przedstawia wartości kolekcjonerskiej, lecz od czasu do czasu trafiają się prawdziwie rzadkie i cenne okazy.

: Banknoty kolekcjonerskie z PRL

Stan zachowania banknotów

Kryterium, które decyduje o wartości nominalnej znalezionych banknotów z okresu PRL jest przede wszystkim ich stan zachowania. Tzw. stan nieobiegowy potrafi podnieść cenę nawet o kilka tysięcy procent w stosunku do takiego samego banknotu w stanie słabym. Banknoty oceniane są w Polsce przez niezależny amerykański podmiot Numismatic Guaranty Corporation (NGC), który stosuje 70-punktową skalę.

Charakterystyka stanu zachowania banknotów

Stan bankowy nieobiegowy
Banknot nie ma żadnych śladów użytkowania, jest perfekcyjnie zachowany, z ostrymi rogami i oryginalnym połyskiem.

Stan bankowy
Banknot nie nosi śladów obiegu, ma jedynie minimalnie zaokrąglone rogi, zachowany oryginalny połysk.

Stan prawie nieobiegowy
Banknot z minimalnymi śladami obiegu, czysty, z oryginalnym połyskiem

Stan piękny
Banknot z niewielkimi śladami obiegu - ma 3 lekkie zgięcia lub jedno mocne, minimalne zabrudzenia na krawędziach, czysty, z oryginalnym połyskiem.

Stan bardzo dobry
Banknot nosi ślady niewielkiego obiegu, ma ślady po złożeniach, ale zachowuje sztywność. Rogi nieostre, niewielkie przybrudzenia

Stan dobry
Banknot ma wyraźne ślady obiegu, jest przybrudzony, ma zagięcia i załamania, może mieć niewielkie naddarcia

Stan dostateczny
Banknot był długo w obiegu, ma przebarwienia i zabrudzenia, naddarcia i ubytki rogów i marginesów.

Stan słaby
Banknot wielokrotnie składany i zginany, wyraźne ślady zużycia, ma plamy, mogą pojawić się rysunki i napisy, ubytki powierzchni, nominał wciąż czytelny

Stan bardzo słaby
Banknot zniszczony, spore ubytki na powierzchni papieru, liczne zabrudzenia i naddarcia.

Stan zły
Banknot z bardzo dużymi zniszczeniami ? ma urwane fragmenty powierzchni, jest częściowo nieczytelny, z dziurami, noszący ślady zszywek lub taśmy, liczne zabrudzenia.

Które banknoty okresu PRL uważane są za cenne?

Za wartościowe uznaje się nietypowe numery seryjne np. te złożone z ciągu samych cyfr w ich różnych sekwencjach (1234567), za równie cenne uznaje się też tzw. odbicia numerów seryjnych (1134311).

Szczególnie cenne banknoty pochodzą z serii emitowanych w latach 1944-1947, do których należy np. seria lubelska, którą wydrukowano w drukarni w Moskwie. Wyemitowano wówczas banknoty o nominałach 50gr, 1zł, 2zł, 5zł, 10zł, 20zł, 50zł, 100zł i 500 zł. Najwyższe nominały tej serii są ogromną rzadkością na rynku kolekcjonerskim; okazy znalezione w stanie nieobiegowym mogą osiągnąć kwoty rzędu kilkuset, a nawet kilku tysięcy złotych na aukcjach.

W 1948 roku wyemitowano 4 serie banknotów (od A do D) opatrzonych wizerunkami postaci utożsamianych z socjalizmem - na banknotach o nominale 5 i 10zł widniał rolnik, na nominale 50zł przedstawiono rybaka, na banknocie 100zł była grafika robotnika, a na nominale o wartości 500zł postać górnika. Pojedyncze serie w stanach obiegowych można kupić za kilkaset złotych, a gdyby ktoś posiadał takie banknoty w stanie nieobiegowym, cena wywoławcza na aukcji zaczynałaby się od minimum 20 tys. zł.

Wśród banknotów emitowanych w latach 70 i 80. XX wieku, za wartościowy uznaje się banknot o nominale 100zł z Ludwikiem Waryńskim. Lata temu banknot uważany był za pospolity, obecnie w stanie nieobiegowym traktowany jest jako kolekcjonerski rarytas i wart jest na rynku numizmatów około kilkuset złotych.

Skup walut wycofanych z obiegu

Często nie wiemy, że piwnice, strychy i szuflady w naszych domach pełne są numizmatycznych skarbów. Warto co jakiś czas przeprowadzić generalne porządki i dokładnie przyjrzeć się wszystkim znalezionym walutom. Stare polskie banknoty najlepiej wycenić u profesjonalnych kolekcjonerów, którzy podadzą nam uczciwą rynkową cenę znalezionych pieniędzy. Jeśli jednak podczas porządków znalazłeś zagraniczną walutę, która dawno już wyszła z oficjalnego obiegu, jest pewne, że nie zostanie ona przyjęta w polskim kantorze. Najlepiej wówczas udać się do miejsca, które zajmuje się skupem banknotów wycofanych z obiegu. Wiele miejsc skupu prowadzi transakcje również przez Internet. Strona Staragotówka oferuje całkowicie darmową wycenę przesłanych banknotów i ma najwyższe ceny skupu w Polsce.

Artykuł partnerski