Jak dobrać klucz do mechanizmu zegara

Klucze do nakręcania mechanizmów zegarowych

Niejednokrotnie kusimy się na zakup używanego zegara nie posiadającego klucza do nakręcania sprężyn mechanizmu, święcie wierząc sprzedającemu że to tylko błahostka, a zegar jest strychowym znaleziskiem i jego faktyczny stan nie jest mu znany. Co więc dalej?

Najprościej byłoby udać się do zegarmistrza zabierając z sobą zegar lub wymontowany jego mechanizm. Dysponuje on specjalnym szablonem zawierającym wszystkie rozmiary kluczy i bezinwazyjne oraz bezpłatnie ustali właściwy rozmiar klucza, a przy okazji oceni obecny stan mechanizmu. Niestety nie wszyscy mają dostęp do zakładu zegarmistrzowskiego w swojej okolicy. Na szczęście "cała sprawa" nie jest aż tak skomplikowana aby nie wykonać tego samemu.

Jak zmierzyć rozmiar klucza do zegara wiszącego
Pomiar końcówki wałka naciągowego

W przypadku zegara wiszącego wystarczy wyjąć mechanizm z jego mocowania w skrzyni tzw. sanek i za pomocą suwmiarki zmierzyć grubość kwadratowego końca wałka naciągowego. Pomiar wykonujemy pomiędzy tarczą a mechanizmem zegara. W przypadku gdy jednak mamy za mało miejsca aby wsunąć suwmiarkę najszybciej będzie zdemontować półkę do której przykręcony jest mechanizm, uprzednio zaznaczając ołówkiem położenie śrub. W przypadku popularnych zegarów kominkowych tzw. bufeciaków sprawa wygląda nieco trudniej. Nie obejdzie się bez demontażu wskazówek, urządzeń dźwiękowych (gongów) i wyciągnięcia mechanizmu ze skrzynki co może spowodować jego rozregulowanie i następne nieoczekiwane problemy.

Wieloklucze występują w rozmiarze parzystym i nieparzystym
Zakup wieloklucza do nakręcania mechanizmów zegarowych to dobra decyzja

W tym przypadku jedynym rozwiązaniem pozostaje zakup klucza uniwersalnego tzw. wieloklucza. Klucze te oferowane są w dwóch wersjach, o numeracji parzystej i nieparzystej gdzie numeracja nie jest właściwą wielkością otworu w milimetrach. Stopniowanie wymiaru w obu kluczach następuje co 0,5 mm, tzn. wieloklucz o numeracji parzystej 2,4,6,8,10 odpowiada grubości wałka 2,75mm, 3,25mm, 3,75mm, 4,25mm, 4,75mm. Wieloklucz o numeracji nieparzystej 3,5,7,9,11 odpowiada grubości wałka 3mm,3,5mm, 4mm, 4,5mm, 5mm. Zbyt luźny lub za ciasny klucz zastępujemy zawsze kluczem o 0,25mm mniejszym lub większym. Zakup obydwu wersji klucza wydaje się rozsądniejszy a dodatkowo będziemy dysponować narzędziem do posiadanych już wcześniej zegarów lub też do ewentualnego sprawdzenia zegara przed kupnem.

MarkusAntikus