Publikacja: 08.03.2010
Koniec XIX wieku przyniósł Europie nowy styl zwany Secesją. Kierunek ten będący krótkotrwałym zjawiskiem w sztuce europejskiej (lata 1890 do ok. 1895 roku) tak bardzo zrewolucjonizował zdobnictwo, iż jego wpływy widoczne były w wyrobach tworzonych do ok. 1915 roku.
Secesja wiedeńska jak i brukselska wpływała na reklamę z owych czasów. Zaczęły pojawiać się projekty z niezwykłymi ornamentami roślinnymi oraz wizerunkami młodych, pięknych i długowłosych kobiet. Na bok zostały zepchnięte poprzednie style, coraz rzadziej na tablicach pojawiały się też herby, które wcześniej ręczyły za jakość wyrobów. Złote medale świadczące o wygranych wystawach zastąpione zostały stylizowanymi pąkami i liśćmi kwiatów. Najbardziej widoczne jest to na przykładzie plakatów Alfonsa Muchy, wybitnego czeskiego twórcy.
Duże i małe firmy dostrzegały tę modę i upodobania swojej klienteli. Chętnie inwestowały i zatrudniały artystów do projektowania całych akcji marketingowych w owym, panującym kierunku sztuki. Podobnie było z kreowaniem samej marki i logo firmy. Przykładem może być Koncern Stollwerck, który zamówił u Hansa Ungera plakat ?Stollwerck?s Chocolade? będący wzorem do produkcji szyldu emaliowanego. Ten przepiękny secesyjny plakat, powstały przed 1899 rokiem, pojawił się na ulicach wielu niemieckich miast, a także na Śląsku.
Śląskie fabryki czekolady również wypuszczały na rynek szyldy reklamowe w duchu nowego stylu. Przykładem będzie rodzinna firma Franza Sobtzicka z Raciborza (niem. Ratibor), której szyld drzwiowy utrzymany był w konwencji secesji paryskiej.
Moda na tworzenie się marek zmuszała same emaliernie do wytwarzania reklam i kreowania swoich przedsiębiorstw. Przykładem takiego zjawiska jest secesyjny szyld emalierni Schweizer & Soehne ze Schrambergu.
Przy tworzeniu szyldu, zgodnie z tendencjami w sztuce, używano dwóch rodzajów czcionek, różnych wielkości liter, intensywnych, kontrastujących ze sobą kolorów (kobaltu i barwy żółtej). Także symetryczna kompozycja i ujęcie napisów w ramkę ze stylizowanych elementów floralnych, czyniły tę tablicę ciekawym przykładem formy użytkowej secesji.
Reklama przenikała również nieco głębiej w politykę samych przedsiębiorstw. Bardzo często firmy stosowały nazwisko właściciela jako swoją nazwę. Tę prawidłowość możemy zauważyć na przykładzie Dr. Oetkera, który swoim nazwiskiem ręczył za jakość produktów. Za swój znak graficzny firma przyjęła zdjęcie kobiety z profilu. Jako jedna z pierwszych firm wypuściła ona na rynek nową formę reklamy, przedstawiając owy wizerunkiem i napis ?Dr. Oetker? oraz dodatkowo słowne wskazanie produktu np. ?Back Pulver? (niem. proszek do pieczenia). Pierwsze takie szyldy reklamowe wyprodukowane i rozwieszone zostały w 1898 roku. Ich charakterystyczną cechą jest gruba warstwa emalii na stalowej blasze oraz kobieta ukazana z profilu, której włosy upięte są w tzw. kok. (ilustracja po lewej stronie).
Późniejsza, powstała po 1915 roku, wersja tego szyldu reklamowego różni się właśnie ułożeniem włosów kobiety. Pod wpływem procesu emancypacji kobiet, przedstawiona postać ma rozpuszczony kok. (ilustracja po prawej stronie).
Oczywiście nie był to jedyny szyld reklamowy tej firmy. Znane są również tablice z wizerunkiem uśmiechniętego dziecka polecającego pyszną babkę piaskową.
Kolejnym przykładem stylów kształtujących reklamę były: Art Deco, Bauhaus i modernizm. Nowi twórcy posługiwali się zupełnie odmiennymi środkami wyrazu, odrzucając nadmiar elementów dekoracyjnych. W ich stylu widoczne jest przejrzyste prowadzenie linii, geometryzacja i upraszczanie form. Charakterystyczny jest czysty dobór kolorów i surowa koncepcja kontrastu. Nieskomplikowane, ale za to efektywne w kompozycji i mocno oddziałujące projekty, masowo przenoszono na blaszane tła za pomocą technik emalierskich. Ciekawym zjawiskiem w duchu nowych stylów było projektowanie i ukazywanie w reklamie całych nazw przedsiębiorstw (ang. Corporate Identity).
W nowej epoce pojawiło się zainteresowanie sztuką orientu, które przyczyniło się do powstawania serii wywieszek zdobionych scenami z dalekiego wschodu. Motywy te były na przykład wykorzystywane do promowania wyrobów koncernów tytoniowych. Interesujące i charakterystycznym dla modernizmu było reklamowanie ?postępu i nowinek?. W tym celu zawieszano szyldy zachęcające np. do zakładania prądu w domostwach, czy do używania drożdży do domowych wypieków (szyld "Backt mit Hefe - piecz z drożdżami).
Nasz redaktor
Kolekcjoner przedwojennej reklamy. W jego zbiorze dominują stare szyldy reklamowe (emaliowane, blaszane, papierowe, szklane) oraz inne gadżety - popielniczki, birofilia, puszki itp z terenów przedwojennego Śląska...
©2009 KochamAntyki.pl
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
Serwisy partnerskie: www.antyczek.pl | Beuthen OS
