Historia pocztówki w pigułce - fakty znane i mniej znane!

Pod koniec XIX wieku widokówki zyskały olbrzymią popularność. Ich fenomen związany był ze zmianami w ówczesnym świecie. Rozwój przemysłu i komunikacji oraz przeobrażenia struktury społecznej i obyczajowości spowodowały m. in. rozbicie tradycyjnego modelu rodziny w wyniku migracji zarobkowych. Znaczenie miał również rozwój nowoczesnej turystyki. Ważnym elementem było odkrycie przez mieszkańców dużych miast peryferyjnych dzielnic czy przedmieść, o charakterze rekreacyjno- rozrywkowym, gdzie można było odpocząć od wielkomiejskiego ścisku, zgiełku i zanieczyszczenia spowodowanego gwałtownym rozwoju przemysłu fabrycznego. Widoki z takich miejsc stanowiły spory procent wydawanych ówcześnie kartek. Pocztówka jako wygodny, tani i atrakcyjny środek korespondencji pod koniec XIX wieku stała się produktem masowym. Okres od końca XIX wieku do zakończenia pierwszej wojny światowej nazywany jest jej złotym okresem. Widokówka pełniła wtedy funkcje nie tylko użytkowe, była także obiektem pasji kolekcjonerskiej sporej części społeczeństwa. Na całym świecie organizowano wystawy, wydawano specjalistyczne pisma i zrzeszano się w klubach kolekcjonerskich. Gromadzenie pocztówek nazywano sportem kartkowym, a kolekcjonerami stawały się nawet osoby z najwyższych sfer społecznych z głową Kościoła, papieżem Piusem X na czele oraz władcami państw.

Krajem, który od początku przodował w liczbie i rodzajach wydawanych kartek były Niemcy. Nawet w małych wsiach działał często edytor, który wydawał lokalne pocztówki. W dużych miastach takich jak Wrocław czy Lipsk liczba wydawanych motywów dochodziła do dziesiątek tysięcy, a przecież obok pocztówek topograficznych ukazywały się pocztówki okazjonalne, dotyczące większości dziedzin ludzkiej aktywności. Dzięki temu do naszych czasów, mimo zawirowań dziejowych, zachowało się bardzo dużo pocztówek, które w ostatniej dekadzie stały się znowu przedmiotem pasji kolekcjonerskiej.

Mariusz Kotkowski